Napoliten pizzası, İtalya’nın Napoli şehrinden gelen ve dünyaca ünlü bir yemek olan, UNESCO tarafından somut olmayan kültürel miras olarak kabul edilen bir pizzadır. Basit malzemeleri ve eşsiz lezzeti ile yüzyıllardır nesiller boyu beğeniyle tüketilen bu pizza, sadece bir yemek değil, aynı zamanda Napoli kültürünün önemli bir parçasıdır.
Napoliten pizzasının kökeni tam olarak bilinmemekle birlikte, 18. yüzyılda Napoli’nin yoksul halkının ucuz ve hızlı bir şekilde hazırlayabileceği bir yemek olarak ortaya çıktığı düşünülmektedir. Odun ateşinde pişirilen bu pizza, ince ve yumuşak hamuru, zengin domates sosu, taze mozzarella peyniri ve fesleğen yaprakları ile basit ama enfes bir lezzete sahiptir. Günümüzde ise dünyanın dört bir yanında, çeşitli varyasyonlarıyla milyonlarca insan tarafından seviliyor ve tüketiliyor. Yılda yaklaşık 5 milyar pizzanın satıldığı tahmin ediliyor ve bunların arasında Napoliten pizzasının önemli bir payı bulunuyor.
Napoliten pizzasının gerçek bir Napoliten pizzası olabilmesi için belirli kriterlere uyması gerekmektedir. Hamurunun belirli bir kalınlıkta ve çapta olması, kullanılan malzemelerin kalitesi ve pişirme yönteminin odun ateşinde olması gibi özellikler bunlardan bazılarıdır. Bu özellikler, Verità Napoletana adı verilen bir dernek tarafından denetlenmekte ve sertifikalandırılmaktadır. Bu sertifikaya sahip pizzacılar, gerçek Napoliten pizzası hazırlama konusunda uzmanlaşmış olduklarını göstermektedirler.
Napoliten pizzasının kültürel önemi, sadece lezzetinden değil, aynı zamanda Napoli halkının yaşam tarzı ve kültürüyle olan derin bağından da kaynaklanmaktadır. Pizza, Napoli’de sadece bir yemek değil, aynı zamanda sosyalleşme ve paylaşmanın bir aracıdır. Aileler ve arkadaşlar bir araya gelerek, sıcak bir ortamda birlikte pizza paylaşırlar. Bu nedenle, Napoliten pizzası, Napoli kültürünün vazgeçilmez bir parçası olarak kabul edilir ve gelecek nesillere aktarılacak bir miras niteliğindedir.
Malzemeler ve Ölçüler
Bu nefis Napoliten pizzası için ihtiyacınız olan malzemeler ve ölçüler aşağıdadır. Malzemelerin kalitesi lezzet açısından oldukça önemlidir, bu yüzden mümkün olduğunca taze ve kaliteli malzemeler kullanmaya özen gösterin.
Hamur için:
- 500 gr güçlü un (00 un tercih edilir)
- 320 ml ılık su (yaklaşık 25-28°C)
- 2 gr kuru maya (veya 6 gr taze maya)
- 10 gr tuz
- 2 yemek kaşığı zeytinyağı (ekstra virgin)
Not: Unun miktarını hamurun kıvamına göre biraz artırıp azaltabilirsiniz. Hamur hafif yapışkan olmalıdır, çok kuru olmamalıdır.
Sos için:
- 400 gr olgun domates (konserve domates kullanıyorsanız, 400 gr konserve domates püresi)
- 2 diş sarımsak (ince kıyılmış)
- 1 tatlı kaşığı oregano
- 1/2 tatlı kaşığı tuz
- 1/4 tatlı kaşığı karabiber
- 1 yemek kaşığı zeytinyağı (ekstra virgin)
Profesyonel İpucu: Sosu hazırladıktan sonra en az 30 dakika dinlendirmeniz, lezzetinin daha da yoğunlaşmasını sağlar. Domateslerinizi iyice ezin, pürüzsüz bir sos elde etmek için blenderdan geçirebilirsiniz.
Üzeri için:
- 125 gr mozzarella peyniri (ince dilimlenmiş veya rendelenmiş)
- Taze fesleğen yaprakları (isteğe bağlı)
- Rulo halinde parmesan peyniri (isteğe bağlı)
- Kuru pul biber (isteğe bağlı, acılı sevenler için)
Önemli Not: Mozzarella peynirinin kalitesi pizzanızın lezzetini doğrudan etkiler. İtalyan mozzarella peyniri kullanmanızı tavsiye ederiz.
Ek Bilgi: Malzeme miktarları 2 adet 30 cm çapında pizza içindir. İhtiyacınız olan pizza sayısına göre malzeme miktarlarını oranlayabilirsiniz. Pizza hamurunuzu en az 12 saat, ideal olarak 24 saat mayalandırmanız gerekmektedir. Bu, hamurun daha lezzetli ve kolayca açılmasını sağlar.
Hamur Hazırlama
Napoliten pizzasının kalbi, doğru şekilde hazırlanmış bir hamurdur. Bu bölümde, mükemmel Napoliten pizza hamurunu evinizde nasıl hazırlayacağınızı adım adım anlatacağız. Sabır ve dikkatli ölçüm, başarılı bir sonuç için oldukça önemlidir.
Öncelikle, büyük bir kapta 500 gram güçlü un (00 un tercih edilir) ve 10 gram tuzu iyice karıştırın. Unun kalitesi hamurun yapısını doğrudan etkiler, bu yüzden kaliteli bir un seçmeniz önemlidir. Daha sonra, 300 ml ılık (yaklaşık 25-27 derece) suyun içine 1 gram kuru maya ekleyin ve iyice karıştırın. Mayanın tamamen erimesini bekleyin. Suyun sıcaklığı mayanın etkinliğini doğrudan etkiler, çok sıcak su mayayı öldürebilir, çok soğuk su ise mayalanmayı yavaşlatabilir.
Maya eritildikten sonra, un ve tuz karışımına yavaşça ekleyin ve tahta bir kaşık veya spatula ile karıştırmaya başlayın. Başlangıçta kuru bir hamur elde edeceksiniz. Yaklaşık 5-7 dakika boyunca yoğurun. Hamur ele yapışmaya başlayacaktır. Bu noktada, tezgahınıza biraz un serpin ve hamuru tezgaha alarak yoğurmaya devam edin. En az 10-15 dakika boyunca, hatta daha uzun süre, iyice yoğurun. Hamur esnek ve pürüzsüz bir kıvam alana kadar yoğurmaya devam etmelisiniz. Yoğurma işlemi, hamura gluten gelişimi sağlar ve bu da pizzasınızın kabarma ve lezzetini etkiler.
Yoğurma tamamlandıktan sonra, hamuru hafifçe yağlanmış büyük bir kaba koyun. Kabın üzerine streç film veya nemli bir bez örtün ve ılık bir yerde en az 2-3 saat, hatta 4-6 saate kadar mayalanmaya bırakın. Mayalanma süresi ortam sıcaklığına bağlı olarak değişebilir. Hamurun hacmi yaklaşık iki katına çıkana kadar bekleyin. Mayalanma süresi boyunca hamura birkaç kez bakabilir ve hafifçe bastırarak kontrol edebilirsiniz. Hamurun yavaşça geri kalkması, doğru mayalandığını gösterir.
Mayalanan hamuru hafifçe yumruklayarak gazını alın ve istediğiniz büyüklükte parçalar halinde bölün. Parçaları yuvarlak şekilde şekillendirin ve tekrar 30 dakika kadar dinlendirin. Bu dinlenme süresi, hamurun daha kolay açılmasını sağlar ve daha iyi bir sonuç elde etmenizi garanti eder. Hamurunuz artık pizza yapmaya hazır!
Sos Hazırlama
Neapolitan pizzasının kalbinin lezzetli sosu olduğunu unutmayın. Bu tarifte, geleneksel bir domates sosu hazırlayacağız, ancak isteğe bağlı olarak kendi zevkinize göre uyarlayabilirsiniz. Taze, kaliteli malzemeler kullanmak sonucunuzun mükemmel olmasını sağlayacaktır.
İlk olarak, 700 gram olgunlaşmış, etli domatesleri iyice yıkayın. Domatesleri kabuklarından ayırmak için, bir tencerede kaynar suya birkaç saniye batırıp çıkarabilirsiniz. Bu işlem kabukların kolayca soyulmasını sağlayacaktır. Ardından domatesleri küçük parçalar halinde kesin.
Orta boy bir tencerede 5 yemek kaşığı yüksek kaliteli zeytinyağını ısıtın. Yağ iyice ısındıktan sonra, ince ince kıyılmış 2 diş sarımsağı ekleyin ve hafifçe kavurun. Sarımsağın yanmamasına dikkat edin, aksi takdirde acı bir tat bırakabilir. Sarımsağın kokusu tencereyi doldurmaya başlayınca, doğranmış domatesleri ekleyin.
Domatesleri orta ateşte yaklaşık 20-25 dakika pişirin. Ara sıra karıştırarak domateslerin suyunu salmasını ve kıvamının koyulaşmasını sağlayın. Bu süre zarfında, sosun tuzunu ayarlayın. Yaklaşık 1 çay kaşığı deniz tuzu ve yarım çay kaşığı taze öğütülmüş karabiber yeterli olacaktır. Tuz miktarını damak zevkinize göre ayarlayabilirsiniz. İsteğe bağlı olarak, 1 çay kaşığı kuru oregano veya birkaç yaprak taze fesleğen ekleyebilirsiniz.
Sosun kıvamı sizin tercihinize bağlıdır. Daha yoğun bir sos istiyorsanız, daha uzun süre pişirebilirsiniz. Çok sulu bir sos istemiyorsanız, sosu pişirdikten sonra bir süzgeçten geçirebilirsiniz. Bu işlem sosun pürüzsüz olmasını sağlayacaktır. Sos hazır olduktan sonra, soğuması için bir kenara alın. Soğuyan sosu, pizza hamurunuzu yaymadan önce kullanın.
Profesyonel İpucu: En iyi sonucu almak için San Marzano domateslerini tercih edin. Bu domatesler, tatlılıkları ve düşük asitlikleriyle Neapolitan pizzası için idealdir. Ayrıca, sosu hazırladıktan sonra bir gece buzdolabında dinlendirmek, tatların daha da yoğunlaşmasını sağlayacaktır.
Peynir ve Malzeme Hazırlığı
Neapolitan pizzasının lezzet sırrı, kaliteli malzemelerin doğru şekilde hazırlanmasında yatar. Bu bölümde, pizzanız için kullanacağınız peynirin ve diğer malzemelerin nasıl hazırlanacağını detaylı olarak ele alacağız.
Öncelikle, 250 gram mozzarella peyniri tercih etmelisiniz. İdeal olan, taze ve inek sütünden yapılmış, yüksek nem oranına sahip bir mozzarella kullanmaktır. Marketlerde satılan paketlenmiş mozzarella peynirleri de kullanılabilir ancak taze mozzarella peynirinin tadı ve dokusu çok daha üstündür. Peyniri kullanmadan önce, oda sıcaklığında en az 30 dakika bekletin. Bu, peynirin daha iyi erimesini ve daha yumuşak bir dokuya sahip olmasını sağlayacaktır. Peyniri çok incecik değil, yaklaşık 5-7 mm kalınlığında dilimler halinde kesin. Çok ince keserseniz, pişirme sırasında yanabilir veya kuruyabilir.
Mozzarella dışında, dilediğiniz diğer peynirleri de ekleyebilirsiniz. Örneğin, 50 gram kadar Parmigiano-Reggiano peyniri rendeleyerek mozzarella peynirinin üzerine serpebilirsiniz. Bu, peynir karışımına daha yoğun bir lezzet ve tuzluluk katacaktır. Ancak, peynir miktarını abartmamaya dikkat edin. Fazla peynir, pizzanın hamurunu ıslatabilir ve çıtır çıtır olmasını engelleyebilir.
Diğer malzemelerinizi de hazırlayın. Sosunuzu, önceden hazırlayıp oda sıcaklığına gelmesini bekleyin. Soğuk sos, hamurun ıslanmasına neden olabilir. Kullanacağınız diğer malzemeler (örneğin, fesleğen, domates, mantar, sucuk vb.) temizlenmeli, yıkanmalı ve doğru şekilde doğranmalıdır. Malzemelerinizi, pizzanın üzerine koymadan hemen önce hazırlayın. Bu, malzemelerin tazeliğini ve lezzetini korumanıza yardımcı olacaktır.
Profesyonel İpucu: Mozzarella peynirini, pişirmeden önce çok az miktarda kaliteli zeytinyağı ile hafifçe yağlayın. Bu, peynirin daha iyi erimesini ve daha az kurumasını sağlayacaktır. Ayrıca, peynirin daha güzel bir görünüm kazanmasına yardımcı olacaktır.
Önemli Not: Malzemelerinizi önceden hazırlayıp, yanınızda bulundurmanız, pizza yapım sürecini hızlandıracak ve pizzanızın daha sıcak ve lezzetli olmasını sağlayacaktır. Her şey hazır olduğunda, pizzanızın tadına bakmaya hazırsınız demektir!
Pizza Toplama
Pizza hamurunuzu hazırladıktan sonra, sıra en keyifli aşama olan pizza toplamaya geldi! Bu aşamada doğru teknikleri kullanmak, lezzetli ve görsel açıdan mükemmel bir Neapolitan pizzası elde etmenizi sağlayacaktır. Öncelikle, hazırladığınız pizza hamurunu hafifçe unlanmış bir yüzeye alın. Hamurunuzun oda sıcaklığında olması önemlidir; bu şekilde daha kolay şekillendirilebilir.
Hamuru hafifçe bastırarak, yaklaşık 25-30 cm çapında bir daire haline getirin. Çok fazla bastırmaktan kaçının, çünkü bu hamurun inceliğini ve hava kabarcıklarını azaltabilir. Yavaş ve nazikçe çalışın. Eğer hamur geri tepiyorsa, birkaç dakika dinlendirin ve tekrar deneyin. Eğer çok yapışkan ise, ellerinize ve yüzeye biraz daha un serpin.
Hamuru eşit şekilde dağıtmak için, parmak uçlarınızla dairenin kenarlarından merkeze doğru hafifçe bastırarak inceleyin. Kenarların biraz daha kalın olmasına dikkat edin; bu, pizza pişerken kenarların kabarmasını sağlayacaktır. Ortalama hamur kalınlığı 0.5-0.7 cm olmalıdır. Çok ince açarsanız, hamur kuruyabilir ve yanabilir, çok kalın açarsanız ise pişmesi zorlaşabilir.
Hazırladığınız pizza sosunu, hamurun üzerine eşit şekilde yayın. Sosun kenarlardan 1-2 cm uzakta kalmasına dikkat edin, aksi takdirde kenarlar yanabilir. Sos miktarını damak zevkinize göre ayarlayabilirsiniz, ancak çok fazla sos kullanmaktan kaçının.
Ardından, peynir ve diğer malzemeleri sosun üzerine düzenleyin. Malzemeleri çok sıkıştırmamaya dikkat edin. Malzemelerin eşit dağılımı, pizzanın her yerinin aynı lezzette olmasını sağlar. Mozzarella peynirini incecik dilimleyerek kullanırsanız daha iyi bir sonuç elde edersiniz. Ayrıca, malzemelerin pişirme sırasında yanmaması için, daha kolay pişebilen malzemeleri alt katmanlara, daha uzun sürede pişmesi gerekenleri üst katmanlara yerleştirin.
Pizza toplama işlemini tamamladıktan sonra, pizzanızı önceden ısıtılmış fırına koymaya hazırsınız. Unutmayın ki, doğru tekniklerle yapılan pizza toplama işlemi, lezzetli ve mükemmel bir Neapolitan pizzası için temeldir. Pratik yaparak, kendi stilinizi ve hızınızı bulabilirsiniz.
Pişirme (Fırın Sıcaklığı, Süre vb.)
Neapolitan pizzasının en önemli özelliklerinden biri, yüksek sıcaklıkta kısa sürede pişmesidir. Bu, hamurun dışının çıtır çıtır, iç kısmının ise yumuşak ve esnek kalmasını sağlar. İdeal fırın sıcaklığı 450-500°C (850-950°F) arasıdır. Eğer ev fırınınız bu sıcaklığa ulaşamıyorsa, en yüksek sıcaklık ayarını kullanın ve fırınınızı önceden en az 30 dakika ısıtın. Pizza taşı kullanmak, fırının tabanından daha iyi ısı transferi sağlayarak daha gevrek bir taban elde etmenize yardımcı olur. Taşınızı da fırın ile birlikte önceden ısıtmayı unutmayın.
Pizza taşı yoksa, fırın tepsisini kullanabilirsiniz ancak tepsinin önceden ısıtılması ve tabanının mümkün olduğunca ince olması önemlidir. Tepsiyi iyice yağlamayın, sadece hafifçe zeytinyağı ile yağlamak yeterli olacaktır. Fazla yağ, hamurun ıslanmasına ve gevrekleşmemesine neden olabilir.
Hamuru fırın tepsisine veya pizza taşına dikkatlice yerleştirin. Sos, peynir ve malzemeleri ekleyin ve fazla malzeme koymamaya özen gösterin. Çok fazla malzeme, pişirme süresini uzatır ve hamurun ıslanmasına sebep olur. Malzemelerinizi eşit şekilde dağıtın.
Pizza’yı fırına dikkatlice yerleştirin. Pişirme süresi, fırınınızın gücüne ve pizza kalınlığına bağlı olarak 60-90 saniye arasında değişir. İlk 60 saniyede pizza tabanının kenarlarının hafifçe kızardığını ve kabardığını gözlemleyin. Daha sonra, pizza’yı fırından çıkarıp kontrol edin. Kabarmamışsa veya taban yeterince kızarmamışsa, birkaç saniye daha pişirin. Pişirme süresini sık sık kontrol edin ve yanmasını önlemek için dikkatli olun. Pişirme süreci boyunca sürekli gözlem yapmak çok önemlidir.
Pizza piştikten sonra, fırından çıkarın ve en az 2-3 dakika soğumaya bırakın. Bu, peynirin erimesini ve pizzanın daha kolay kesilmesini sağlar. Sonrasında, dilediğiniz gibi dilimleyip servis edebilirsiniz. Profesyonel bir ipucu: Fırından çıkardıktan sonra, pizza’nın üzerine bir miktar taze fesleğen veya kekik serperek aromatik bir dokunuş ekleyebilirsiniz.
Önemli Not: Fırın sıcaklığı ve pişirme süresi, fırınınızın özelliklerine göre değişiklik gösterebilir. İlk denemelerde biraz deneme yanılma yapabilirsiniz. En önemli şey, gözlemlemek ve pizzanızın pişirme sürecini anlamaktır.
Öneriler
Napoliten pizzanızın tadını en üst düzeye çıkarmak için birkaç önerimiz var. Servis önerilerimiz arasında sıcak ve taze olarak servis etmek en önemlisidir. Pizzayı fırından çıkardıktan hemen sonra, malzemelerin hala çıtır çıtır ve peynirin erimiş olduğu anda sunun. İsteğe bağlı olarak, taze fesleğen yaprakları, rendelenmiş parmesan peyniri ve bir damla kaliteli zeytinyağı ile süsleyebilirsiniz. Daha görsel bir sunum için, pizzayı büyük bir tahta servis tabağında servis etmeyi düşünebilirsiniz.
Saklama konusunda, Napoliten pizzanın en iyi şekilde taze olarak tüketildiğini unutmayın. Ancak, artan pizza varsa, oda sıcaklığında 2 saate kadar veya buzdolabında hava geçirmez bir kapta 3 güne kadar saklayabilirsiniz. Yeniden ısıtmak için, fırında veya tavada hafifçe ısıtmak en iyi sonuçları verir. Mikrodalga fırında ısıtmaktan kaçının, çünkü bu pizzanın kıvamını olumsuz etkileyebilir.
Eşlik edebilecek yemekler için, hafif ve ferahlatıcı bir salata mükemmel bir tamamlayıcıdır. Caprese salatası veya basit bir yeşil salata, zengin pizzanın tadını dengelemeye yardımcı olur. Ayrıca, hafif bir beyaz şarap veya İtalyan birası da pizzanızla iyi gider. Daha doyurucu bir yemek için, pizzayı İtalyan çorbası veya bruschetta gibi diğer İtalyan mezeleriyle birlikte servis edebilirsiniz.
Besin değeri bilgileri, kullanılan malzemelere göre değişir. Ancak, ortalama bir Napoliten pizzası (yaklaşık 30 cm çapında) yaklaşık 800-1000 kalori içerebilir. Bu kalorilerin büyük bir kısmı karbonhidratlardan ve yağlardan gelir. Pizza ayrıca protein, lif ve çeşitli vitaminler ve mineraller içerir, ancak bu değerler malzemelerin türüne ve miktarına bağlı olarak değişir. Kesin besin değerleri için, kullanılan malzemelerin besin değerlerini dikkate alarak bir beslenme hesaplayıcısı kullanmanız önerilir.
Önemli Not: Bu, genel bir rehberdir ve besin değeri ve kalori bilgileri, kullanılan malzemelerin özel bileşimine bağlı olarak değişebilir. Özel bir diyetiniz varsa veya beslenme konusunda endişeleriniz varsa, bir diyetisyene danışmanız önerilir.
